Δανός γενετιστής αποκαλύπτει: «Ο δότης σπέρματος δεν γνώριζε την καρκινική μετάλλαξη»
Η ιδιωτική Ευρωπαϊκή Τράπεζα Σπέρματος στη Δανία βρίσκεται στο επίκεντρο έντονων αντιδράσεων, καθώς πούλησε το σπέρμα του δότη 7069, ο οποίος φέρει μια γενετική παραλλαγή συνδεδεμένη με τον καρκίνο, σε 67 κλινικές σε όλη την Ευρώπη. Ο Άγιο Βάλμπεργκ, ειδικός στα θέματα γενετικής και καθηγητής ανθρωπολογίας στην Κοπεγχάγη, μίλησε στην ΕΡΤ για την σοβαρή αυτή υπόθεση.
Η παραβίαση των κανόνων και οι συνέπειες
Σύμφωνα με τον καθηγητή, η Δανική τράπεζα σπέρματος και οι κλινικές σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες παραβιάζουν τους κανόνες σχετικά με τον αριθμό των παιδιών που μπορούν να γεννηθούν από έναν και μόνο δότη. Έχουν ήδη γεννηθεί τουλάχιστον 197 παιδιά από τον συγκεκριμένο δότη σε 14 χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας. Ο Βάλμπεργκ τόνισε ότι η κατάσταση αυτή εγείρει σοβαρά ερωτήματα σχετικά με την ευθύνη των τράπεζων σπέρματος να τηρούν τις εθνικές απαιτήσεις.
Η ανάγκη για διεθνή όρια
Αξιοσημείωτο είναι ότι, ενώ δεν υπάρχει πανευρωπαϊκό όριο για τον αριθμό παιδιών που μπορεί να προκύψουν από έναν δότη, κάθε χώρα έχει τους δικούς της περιορισμούς, κάτι που περιπλέκει την κατάσταση. «Η δωρεά σπέρματος και η βιομηχανία πώλησης σπέρματος έχουν ξεπεράσει τα εθνικά σύνορα», ανέφερε ο καθηγητής, προσθέτοντας ότι πολλές χώρες επιτρέπουν την απόκτηση πολλών παιδιών από έναν μόνο δότη.
Η πρόταση για διεθνές όριο
Από τον Μάρτιο, τα Εθνικά Συμβούλια Δεοντολογίας των σκανδιναβικών χωρών έχουν προτείνει τη θέσπιση ενός διεθνούς ορίου. Ο Βάλμπεργκ υποστήριξε ότι «η ΕΕ πρέπει να αναλάβει πρωτοβουλία για τον καθορισμό ενός τέτοιου διεθνούς ορίου», προκειμένου να διασφαλιστεί η ασφάλεια και η υγεία των παιδιών που γεννιούνται από δωρεές σπέρματος.
Η αδυναμία εντοπισμού της γενετικής πάθησης
Αναφορικά με την περίπτωση του Δανού δότη, ο καθηγητής τόνισε ότι, παρά τους αυστηρούς ελέγχους που ισχύουν στη Δανία, η συγκεκριμένη γενετική πάθηση είναι δύσκολο να εντοπιστεί. «Ο δότης δεν γνώριζε ότι ήταν φορέας αυτής της γενετικής παραλλαγής», συμπλήρωσε ο Βάλμπεργκ, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για καλύτερη ενημέρωση και έλεγχο.
Μετά από αυτές τις αποκαλύψεις, οι υγειονομικές αρχές στη Δανία και το Βέλγιο έχουν ξεκινήσει έρευνες για να διαπιστώσουν ποιοι κανόνες και ποιες οδηγίες δεν τηρήθηκαν, εν μέσω ανησυχιών για την ασφάλεια των παιδιών που προήλθαν από αυτόν τον δότη.
