Η EULAR προτείνει νέες κατευθυντήριες γραμμές για την αξιολόγηση της νόσου Still
Η EULAR, η Ευρωπαϊκή Συμμαχία Ενώσεων Ρευματολογίας, αναγνώρισε μια σημαντική κλινική ανάγκη σχετικά με την αξιολόγηση της δραστηριότητας της νόσου σε άτομα με νόσο Still που εκδηλώνεται στην ενήλικη ζωή. Οι νέες προτάσεις στοχεύουν να καλύψουν αυτό το κενό και να αποτελέσουν τη βάση για την ανάπτυξη ενός αξιόπιστου και απλού εργαλείου που θα χρησιμοποιείται στην κλινική πρακτική.
Η νόσος Still και οι προκλήσεις της
Η νόσος Still που εκδηλώνεται στην ενήλικη ζωή (AOSD) είναι μια σπάνια φλεγμονώδης διαταραχή. Πρόσφατα, χάρη σε μια νέα πρωτοβουλία, η AOSD θεωρείται η ενήλικη αντίστοιχη μορφή της συστηματικής νεανικής ιδιοπαθούς αρθρίτιδας, αν και η αιτία και στις δύο περιπτώσεις παραμένει άγνωστη. Τα άτομα που πάσχουν από AOSD συνήθως εμφανίζουν πυρετό, αρθρίτιδα, εξανθήματα και συστηματική εμπλοκή σε πολλαπλά όργανα. Ωστόσο, οι κλινικές εικόνες μπορεί να διαφέρουν, τόσο στην παρουσίαση των ασθενών όσο και κατά τη διάρκεια των εξάρσεων και των ύφεσεων.
Η πρωτοβουλία της EULAR
Για να αντιμετωπιστεί αυτή η πρόκληση, η EULAR συγκρότησε μια ομάδα εργασίας αποτελούμενη από επαγγελματίες υγείας και ερευνητές ασθενών. Ζητήθηκε από τους ειδικούς να προτείνουν κατάλληλα κλινικά χαρακτηριστικά για τη μέτρηση της δραστηριότητας της νόσου, και οι προτάσεις αυτές αξιολογήθηκαν και ψηφίστηκαν σε μια σειρά συναντήσεων. Στόχος είναι η δημιουργία συγκεκριμένων κριτηρίων για τον ορισμό της δραστηριότητας της νόσου, κάτι που μπορεί να βοηθήσει στην αναγνώριση ασθενών που χρειάζονται πιο επιθετική θεραπεία.
Τα νέα κριτήρια και η σημασία τους
Το έγγραφο, το οποίο θα δημοσιευτεί στο τεύχος Δεκεμβρίου 2025 του EULAR Rheumatology Open, περιλαμβάνει τρεις γενικές αρχές και 11 σημεία προς εξέταση. Οι αρχές υπογραμμίζουν τη σημασία της υιοθέτησης ενός ορισμού της δραστηριότητας της νόσου που να είναι έγκυρος, αξιόπιστος και εύκολα μεταβιβάσιμος σε οποιοδήποτε κλινικό περιβάλλον. Η ανάπτυξη συγκεκριμένων κριτηρίων για την αξιολόγηση της δραστηριότητας της νόσου θα πρέπει να περιλαμβάνει έναν ακριβή ορισμό των κλινικών χαρακτηριστικών που μπορούν να περιγράψουν καλύτερα την κατάσταση του ασθενούς.
Τα σημεία προς εξέταση περιλαμβάνουν την ανάγκη να συμπεριληφθεί ο πυρετός ως μία από τις βασικές μεταβλητές. Άλλα σημαντικά χαρακτηριστικά είναι το εξάνθημα, η αρθρίτιδα και η αρθραλγία, καθώς και η συστηματική εμπλοκή. Εργαστηριακά ευρήματα όπως η υπερφερριτιναιμία, οι φλεγμονώδεις δείκτες και η αύξηση των λευκών αιμοσφαιρίων είναι επίσης χρήσιμα — τόσο κατά την έναρξη όσο και για την αναγνώριση υποτροπών και εξάρσεων.
Μια βασική ανάγκη, παράλληλα με τον ορισμό της δραστηριότητας της νόσου, είναι και η αντικειμενική οριοθέτηση της ύφεσης — ο ιδανικός κλινικός στόχος σε πολλές ρευματολογικές παθήσεις. Η καθιέρωση ενός αναπαραγώγιμου ορισμού ύφεσης θα μπορούσε να μας οδηγήσει σε ένα νέο θεραπευτικό στόχο που θα μπορούμε να χρησιμοποιούμε τόσο σε κλινικές δοκιμές όσο και στην καθημερινή κλινική πράξη.
Ο Roberto Giacomelli, κύριος συγγραφέας της μελέτης και καθηγητής Ρευματολογίας στο Fondazione Policlinico Campus Bio-Medico στη Ρώμη, τόνισε ότι “αυτό θα σηματοδοτήσει την αρχή της εποχής της θεραπείας με στόχο την ύφεση στην AOSD.” Οι νέες προτάσεις θα πρέπει να διαβαστούν σε συνδυασμό με τις συστάσεις του 2024 για τη διάγνωση και τη διαχείριση τόσο των παιδιών όσο και των ενηλίκων με νόσο Still.
