Η αδιάγνωστη σύνδρομο ανήσυχων ποδιών μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για Πάρκινσον
Το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών (RLS) είναι μια κοινή νευρολογική διαταραχή ύπνου, που χαρακτηρίζεται από την ακαταμάχητη επιθυμία να κινήσει κανείς τα πόδια του, με τις ενοχλήσεις συχνά να επιδεινώνονται τη νύχτα. Από την άλλη πλευρά, η νόσος του Πάρκινσον (PD) είναι μια προοδευτική νευροεκφυλιστική διαταραχή, που συνοδεύεται από τρέμουλο, ακαμψία και επιβράδυνση των κινήσεων. Παρά τις κοινές τους ρίζες στη δυσλειτουργία του ντοπαμινεργικού συστήματος του εγκεφάλου, η αιτιολογική τους σχέση παρέμενε ασαφής.
Νέα στοιχεία από ερευνητική ομάδα της Νότιας Κορέας
Μια ερευνητική ομάδα από το Νοσοκομείο Κορεατικού Πανεπιστημίου Ανσάν, το Νοσοκομείο Εγκεφαλικών Παθήσεων και Σπονδυλικής Στήλης Ποχάνγκ, καθώς και το Νοσοκομείο Εθνικής Υγειονομικής Ασφάλισης Ιλσάν, έχει ρίξει φως στο θέμα, αποκαλύπτοντας ότι το αδιάγνωστο RLS μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ανάπτυξης PD. Επιπλέον, η θεραπεία με αγωνιστές ντοπαμίνης (DA) μπορεί να μειώσει σημαντικά αυτόν τον κίνδυνο. Η μελέτη δημοσιεύθηκε διαδικτυακά στο Volume 8, Issue 10 του περιοδικού JAMA Network Open στις 6 Οκτωβρίου 2025.
Αναλύσεις και ευρήματα
Η αναδρομική μελέτη, υπό την καθοδήγηση του καθηγητή Τζον Χουν Κιμ από το Τμήμα Νευρολογίας του Κορεατικού Πανεπιστημίου Ανσάν, εξέτασε δεδομένα από το Δείγμα Εθνικής Υγειονομικής Ασφάλισης της Νότιας Κορέας (2002–2019). Οι ερευνητές εντόπισαν 9.919 άτομα με RLS και τα συνέκριναν με ίσο αριθμό ατόμων χωρίς τη διαταραχή.
Κατά τη διάρκεια μιας μέσης παρακολούθησης 15 ετών, η PD αναπτύχθηκε στο 1,6% των ασθενών με RLS, σε σύγκριση με το 1,0% των ελέγχων, επιβεβαιώνοντας έτσι την αυξημένη επικινδυνότητα. Όταν εξετάστηκαν τα αποτελέσματα ανάλογα με την κατάσταση θεραπείας, προέκυψε μια εντυπωσιακή απόκλιση. Οι ασθενείς με αδιάγνωστο RLS παρουσίασαν την υψηλότερη επίπτωση PD (2,1%) και πρώιμη εμφάνιση, ενώ οι ασθενείς που υποβλήθηκαν σε θεραπεία με DA εμφάνισαν σημαντικά χαμηλότερη επίπτωση PD (0,5%) και καθυστερημένη έναρξη σε σύγκριση με τους ελέγχους.
Αυτά τα ευρήματα υποδεικνύουν την ύπαρξη «ετερότητας εντός του RLS», που επιτρέπει πολλές ερμηνείες. Μία από αυτές είναι ότι το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών μπορεί να λειτουργήσει ως πρώιμος κλινικός δείκτης για την νόσο του Πάρκινσον, ιδιαίτερα σε μη θεραπευόμενους ασθενείς. Τα αποτελέσματα δείχνουν επίσης ότι η θεραπεία με DA, που χρησιμοποιείται για την ανακούφιση των συμπτωμάτων, μπορεί να προσφέρει προστατευτικά οφέλη στις κινητικές οδούς του εγκεφάλου.
Ο καθηγητής Κιμ τονίζει τη σημασία της πρώιμης αναγνώρισης και διαχείρισης του RLS. «Η παρακολούθηση και η θεραπεία του RLS δεν βελτιώνουν μόνο την ποιότητα του ύπνου, αλλά μπορεί επίσης να επηρεάσουν την μακροπρόθεσμη νευρολογική υγεία», προσθέτει.
Η ομάδα χρησιμοποίησε μεθόδους προσομοίωσης στόχων για να ενισχύσει την εγκυρότητα των συμπερασμάτων τους, μειώνοντας τη μεροληψία στην παρατηρησιακή έρευνα. Αυτή η μεθοδολογική αυστηρότητα ενισχύει την πιθανότητα ύπαρξης βιολογικής σύνδεσης μεταξύ RLS και PD, αντί να είναι απλώς μια συμπτωματική επικάλυψη.
Οι συγγραφείς προτείνουν ότι πέρα από τη δυσλειτουργία της ντοπαμίνης, άλλοι παράγοντες όπως η διαταραχή του ύπνου, η ανεπάρκεια σιδήρου και οι ανοσολογικές ή μεταβολικές οδοί μπορεί να μεσολαβούν σε αυτή τη σύνδεση.
