Πρώιμη θεραπεία αργά αναπτυσσόμενων όγκων εγκεφάλου μπορεί να επιδεινώσει τη γνωστική λειτουργία

Η θεραπεία ενός αργά αναπτυσσόμενου όγκου εγκεφάλου συχνά συνοδεύεται από δυσκολίες στη γνωστική λειτουργία, όπως είναι η αδυναμία αλλαγής προσοχής και οι γλωσσικές δυσκολίες. Αυτά τα ευρήματα προέρχονται από μια μελέτη που διεξήχθη από το Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ, η οποία υποδεικνύει ότι η πρώιμη παρέμβαση μετά τη διάγνωση δεν είναι πάντα η καλύτερη επιλογή.

Προβλήματα με τη γνωστική λειτουργία

Οι αργά αναπτυσσόμενοι όγκοι εγκεφάλου, γνωστοί ως γλοιώματα με μεταλλάξεις IDH, έχουν σχετικά καλή πρόγνωση. Η θεραπεία τους μπορεί να περιλαμβάνει χειρουργική επέμβαση, ακτινοθεραπεία και χημειοθεραπεία. Ωστόσο, η πρόσφατη μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Neuro-Oncology, αποκαλύπτει ότι πολλοί ασθενείς εμφανίζουν μετρήσιμες γνωστικές δυσλειτουργίες εντός του πρώτου έτους μετά τη θεραπεία. Μέχρι σήμερα, αυτές οι επιπτώσεις δεν είχαν μελετηθεί σε βάθος.

Ευρήματα της μελέτης

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε ασθενείς στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Σάλγκρενσκα του Γκέτεμποργκ και στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ουψάλα. Συνολικά, 127 άτομα παρακολουθήθηκαν που υποβλήθηκαν σε χειρουργική επέμβαση και, στις περισσότερες περιπτώσεις, σε ακτινοθεραπεία και χημειοθεραπεία σύμφωνα με τις τρέχουσες οδηγίες. Οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε εκτενή τεστ γνωστικών λειτουργιών, πριν και έναν χρόνο μετά τη χειρουργική επέμβαση.

Οι εκτελεστικές λειτουργίες επηρεάστηκαν περισσότερο, δηλαδή οι ικανότητες που απαιτούνται για τον προγραμματισμό και την οργάνωση της ζωής. Στη μελέτη, τα αποτελέσματα ήταν πιο εμφανή στην ικανότητα αλλαγής προσοχής. Δυσλειτουργίες στη γλωσσική ικανότητα, όπως η ταχύτητα ομιλίας, η εκμάθηση γλώσσας και η μνήμη, παρατηρήθηκαν επίσης συχνά. Η επιδείνωση ήταν πιο έντονη στους συμμετέχοντες που είχαν λάβει και ακτινοθεραπεία και χημειοθεραπεία μετά τη χειρουργική επέμβαση, καθώς και στους ηλικιωμένους ασθενείς.

Η σημασία της παρακολούθησης

Αυτές οι λειτουργίες σχετίζονται με τις περιοχές του εγκεφάλου όπου οι αργά αναπτυσσόμενοι γλοιώματα εμφανίζονται πιο συχνά: στον μετωπιαίο λοβό, ο οποίος διαχειρίζεται τη συμπεριφορά, την προσωπικότητα, την κρίση και τον έλεγχο των παρορμήσεων, και στον κροταφικό λοβό, ο οποίος ελέγχει την ακοή, τη μνήμη, τη γλώσσα και τα συναισθήματα.

Η Isabelle Rydén, υποψήφια διδάκτωρ στην κλινική νευροεπιστήμη στο Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ και νευροψυχολόγος στο Νοσοκομείο Σάλγκρενσκα, δήλωσε: “Οι ασθενείς με γλοιώματα IDH συνήθως ζουν πολλά χρόνια με την ασθένεια τους και παρατηρούμε ότι ένα υψηλό ποσοστό έχει μετρήσιμες αλλαγές στη γνωστική λειτουργία ήδη νωρίς μετά τη θεραπεία. Αυτό υπογραμμίζει τη σημασία της παρακολούθησης των γνωστικών λειτουργιών με τον ίδιο τρόπο που παρακολουθούμε τις απεικονιστικές και άλλες ιατρικές παραμέτρους.”

Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι τα αποτελέσματα δείχνουν την ανάγκη να ληφθούν υπόψη οι γνωστικές συνέπειες κατά τη διάρκεια της συζήτησης και του προγραμματισμού της θεραπείας. Ενώ η θεραπεία του καρκίνου είναι κεντρική και σε πολλές περιπτώσεις κρίσιμη για την πρόγνωση, η εξάρτηση αποκλειστικά από τα χρονοδιαγράμματα των θεραπευτικών πρωτοκόλλων δεν είναι πάντα η καλύτερη προσέγγιση.

“Δεν μιλάμε για την αποφυγή της θεραπείας”, τονίζει η Isabelle Rydén. “Για ορισμένους ασθενείς, η έναρξη εντατικής θεραπείας νωρίς είναι μια προφανής επιλογή. Αλλά για άλλους, όπου η ασθένεια προχωρά πιο αργά, το θεραπευτικό παράθυρο είναι ευρύτερο, γεγονός που ενδέχεται να προκαλέσει περιττό κίνδυνο γνωστικών παρενεργειών αν η ακτινοθεραπεία και η χημειοθεραπεία ξεκινήσουν πολύ νωρίς”.

Στο επόμενο βήμα, η ερευνητική ομάδα θα εξετάσει πώς εξελίσσονται οι γνωστικές λειτουργίες των ασθενών με την πάροδο του χρόνου. Σκοπεύουν να χαρτογραφήσουν παράγοντες που επηρεάζουν την πορεία της ασθένειας, καθώς και ποιες περιοχές και δίκτυα του εγκεφάλου είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στις αρνητικές συνέπειες της θεραπείας.